„Zielony Lider” to pilotażowy program szkoleniowo-doradczy Polsko-Amerykańskiej Fundacji Wolności, którego realizatorem jest Fundacja Sendzimira. Celem programu jest wsparcie lokalnych liderów w działaniach na rzecz ochrony środowiska, adaptacji i mitygacji zmian klimatu oraz zrównoważonego rozwoju. Od marca do października 2021 r., 15 liderów wraz z zespołami, będzie uczestniczyło w działaniach programu. 

Zanieczyszczenie środowiska i zmiany klimatu mają negatywny wpływ na życie nas wszystkich. Stoimy przed wyzwaniem ich ograniczenia, a także określenia nowych, bardziej zrównoważonych sposobów rozwoju naszych społeczności. 

Do udziału w pilotażowym programie zapraszamy: 

• uczestników i absolwentów programów PAFW,
• innych liderów społecznych, a także samorządowych – preferowane będą zespoły mieszane złożone z liderów NGO i samorządowców – pochodzących z miejscowości do 50 tys. mieszkańców (w uzasadnionych przypadkach z miast do 100 tys. mieszkańców), którzy przekonani są o ważności działań w zakresie ochrony środowiska.

Uczestnicy – 15 liderów wraz z  zespołami – mogą skorzystać z jednej z trzech ścieżek tematycznych: 

1. gospodarka odpadami,
2. lokalna retencja i walka z suszą, 
3. poprawa jakości powietrza i ograniczenie emisji gazów cieplarnianych.  

Dzięki udziałowi w programie uczestnicy:

• dowiedzą się m.in. jak rozwiązać w praktyce istotny dla ich społeczności lokalnej problem środowiskowy, w jednym z wybranych obszarów tematycznych,
• nauczą się korzystać z metod i narzędzi ułatwiających wprowadzanie zmian na rzecz zrównoważonego rozwoju w swoich społecznościach, 
• zdobędą wiedzę, jak ubiegać się o dotacje na realizację zielonych przedsięwzięć m.in. z Europejskiego Zielonego Ładu. 

Dzięki temu będą skutecznie wprowadzać zmiany służące zrównoważonemu rozwojowi ich społeczności. 

Dlaczego warto wziąć udział w programie „Zielony Lider”? 

• dowiesz się jakie są palące problemy środowiskowe i klimatyczne na poziomie globalnym i lokalnym, w różnych obszarach (gospodarka wodna, ochrona powietrza, gospodarka odpadami),
• będziesz umiał/umiała trafniej określić najważniejsze wyzwania środowiskowe/klimatyczne stojące przed Twoją społecznością,
• poznasz dobre praktyki – inspirujące rozwiązania problemów z jakimi boryka się Twoja gmina, wypracujesz koncepcję rozwiązania konkretnego problemu,
• otrzymasz indywidualne wsparcie doradcze w procesie pracy nad Twoim projektem praktycznym,
• lepiej zrozumiesz, jak zrównoważony rozwój Twojej gminy może wpływać na poprawę jakości życia mieszkańców, gospodarki i zdrowia,
• zrozumiesz, jak wygląda przywództwo w zmianie i jak skutecznie wdrażać działania pro-środowiskowe i pro-klimatyczne, z udziałem społeczności lokalnej,
• poznasz możliwe środki dofinansowania planowanych działań, inwestycji i tzw. projektów miękkich (np. edukacyjno-informacyjnych),
• będziesz mieć możliwość współpracy z ekspertami z różnych obszarów związanych z ochroną środowiska i klimatu,
• poznasz wyzwania, przed którymi stoją inni uczestnicy programu i będziesz mieć możliwość wymiany doświadczeń,
• będziesz mieć możliwość zorganizowania zagranicznego wyjazdu studyjnego dla swojego zespołu,
• otrzymasz certyfikat potwierdzający ukończenie programu szkoleniowego. 

Co składa się na ofertę programu „Zielony Lider”? 

• część szkoleniowa składająca się z kilku modułów realizowanych w serii 5 zjazdów online i stacjonarnych (jeżeli sytuacja epidemiologiczna na to pozwoli),
• część doradcza – każdy lider wraz z zespołem będzie miał możliwość skorzystania z 4 dni (32 godzin) wsparcia doradczego,
• konkurs na tzw. granty wyjazdowe w celu odbycia zagranicznej wizyty studyjnej (jeśli będzie to możliwe ze względów epidemiologicznych). 

Część szkoleniowa:

Moduł 1: Wprowadzenie do adaptacji i mitygacji zmian klimatu i ochrony środowiska na poziomie lokalnym i globalnym (realizowany wspólnie dla wszystkich uczestników)

Moduł 2: Zrównoważony rozwój w praktyce (realizowany wspólnie dla wszystkich uczestników)

W ramach tego modułu uczestnicy pracując w grupach, z wykorzystaniem narzędzia Piramidy VISIS, wypracują plan jak zmienić praktyki działania swoich organizacji/instytucji na bardziej zgodne z zasadami zrównoważonego rozwoju. 

Moduł 3: Od wizji do projektu 

Moduł będzie realizowany w trzech równolegle prowadzonych ścieżkach tematycznych. Każdy zespół będzie miał możliwość wyboru jednej z poniższych ścieżek tematycznych: 

• Ścieżka 1: Zrównoważona gospodarka odpadami na poziomie lokalnym
• Ścieżka 2: Rozwiązania błękitno-zielonej infrastruktury – lokalna retencja i przeciwdziałanie suszy
• Ścieżka 3: Poprawa jakości powietrza i ograniczanie emisji gazów cieplarnianych

W ramach każdej ścieżki, uczestnicy przy wsparciu prowadzących: 

• przeprowadzą diagnozę problemu lokalnego, nad którym planują pracować w ramach programu,
• wykorzystają podejście systemowe do analizy sytuacji,
• poznają inspirujące rozwiązania i dobre praktyki,
• wypracują inicjatywę/projekt/plany działań, które mają doprowadzić do rozwiązania problemu lokalnego i zaplanują jak będą monitorować zmiany. 

Moduł 4: Przywództwo w zmianie i skuteczne wprowadzanie zmian na rzecz zrównoważonego rozwoju z udziałem lokalnej społeczności (realizowany wspólnie dla wszystkich uczestników). Moduł realizowany we współpracy z Fundacją Szkoła Liderów  

Celem modułu jest wzmocnienie świadomości i podniesienie kompetencji liderów i członków ich zespołów w zakresie wprowadzania zmiany, tj. mapowania zasobów przydatnych w wprowadzaniu zmiany, budowania zespołu niezbędnego do wprowadzenia zmiany, dialogu z interesariuszami, lokalną społecznością, radzenia sobie z oporem, budowania poparcia dla zmiany. W ramach modułu będziemy odwoływać się do doświadczeń jego uczestników w zakresie wprowadzania zmian i radzenia sobie z trudnymi sytuacjami przy tej okazji. Szczególną uwagę zwrócimy na kwestię samego lidera i jego przekonania do zmiany, wiarygodności w tym procesie oraz radzenia sobie z częstym problemem „samotności” lidera w procesie  zmiany. 

Formy pracy przewidziane w module: praca na własnych doświadczeniach liderów, analiza casów udanych/nieudanych procesów zmian, kampanii z zakresu „zielonych” tematów. 

Moduł 5: Możliwe źródła finansowania lokalnych projektów inwestycyjnych i „miękkich” na rzecz ochrony klimatu i środowiska (realizowany wspólnie dla wszystkich uczestników)

Harmonogram spotkań*  

Ścieżka 1: Zrównoważona gospodarka odpadami na poziomie lokalnym 

Zjazd 1 online: 8-9 kwietnia 2021 (2 dni szkoleniowe) 
Zjazd 2 online: 19-20 kwietnia 2021 (2 dni szkoleniowe) 
Zjazd 3 online: 17-18 maja 2021 (2 dni szkoleniowe) 
Zjazd 4 online/na żywo (jeśli będzie to możliwe): 17-18 czerwca 2021 (1,5 dnia szkoleniowego) 
Zjazd 5 na żywo: 16-17 września 2021 (1,5 dnia szkoleniowego) 

Ścieżka 2: Rozwiązania błękitno-zielonej infrastruktury – lokalna retencja i przeciwdziałanie suszy 

Zjazd 1 online: 8-9 kwietnia 2021 (2 dni szkoleniowe)
Zjazd 2 online: 19 i 21 kwietnia 2021 (2 dni szkoleniowe)
Zjazd 3 online: 13-14 maja 2021 (2 dni szkoleniowe) 
Zjazd 4 online/na żywo (jeśli będzie to możliwe): 17-18 czerwca 2021 (1,5 dnia szkoleniowego) 
Zjazd 5: 16-17 września 2021 (1,5 dnia szkoleniowego) 

Ścieżka 3: Poprawa jakości powietrza i ograniczanie emisji gazów cieplarnianych 

Zjazd 1: 8-9 kwietnia 2021 (2 dni szkoleniowe) 
Zjazd 2: 19 i 22 kwietnia 2021 (2 dni szkoleniowe) 
Zjazd 3: 20-21 maja 2021 (2 dni szkoleniowe) 
Zjazd 4 online/na żywo (jeśli będzie to możliwe): 17-18 czerwca 2021 (1,5 dnia szkoleniowego) 
Zjazd 5 na żywo: 16-17 września 2021 (1,5 dnia szkoleniowego) 

*terminy spotkań są orientacyjne i mogą ulec zmianie

Część doradcza 

Efektem udziału w programie „Zielony Lider” ma być wypracowanie przez każdy zespół projektu praktycznego, który może zostać wdrożony w społeczności, którą reprezentują, a o którego finansowanie będzie można się ubiegać ze środków zewnętrznych. Od kwietnia do sierpnia 2021 r. eksperci Fundacji będą oferowali wsparcie uczestnikom projektu w pracach nad projektem praktycznym, tak aby na zakończenie programu był on możliwy do realizacji. Wsparcie to może obejmować różnorodne działania, takie jak:  

• specjalistyczne poradnictwo np.: pomoc projektanta przy opracowaniu koncepcji błękitno-zielonej infrastruktury, kosztorysowanie zaplanowanych inwestycji itp.,
• przeprowadzenie warsztatów partycypacyjnych z udziałem interesariuszy,
• doradztwo przy opracowaniu wniosku projektowego do konkretnego konkursu grantowego. 

Każdy zespół, w zależności od potrzeb, może skorzystać ze wsparcia w wymiarze do 4 dni (32 godzin) w okresie całego programu.  

Wizyty studyjne 

Liderzy wraz z zespołami biorącymi udział w programie, będą mieli możliwość ubiegania się w trybie konkursu o sfinansowanie kosztów trwającej do 4 dni zagranicznej wizyty studyjnej. Celem takiej wizyty będzie transfer innowacyjnych rozwiązań z zagranicy, nawiązanie współpracy z partnerami europejskimi, oraz w miarę możliwości, przygotowanie pomysłów na wspólne projekty pro-środowiskowe. 

Uczestnicy programu uzyskają wsparcie w pozyskaniu partnerów, znalezieniu dobrych praktyk zagranicznych i organizacji wyjazdów. Przewidywane jest przyznanie 5 grantów na zorganizowanie takich wizyt studyjnych. 

Jak wygląda rekrutacja do udziału w programie? 

Tegoroczna edycja projektu ma charakter pilotażowy i będzie mogło wziąć w niej udział 15 liderów wraz z zespołami z gmin poniżej 50 tys. mieszkańców (w uzasadnionych przypadkach do udziału w programie będą przyjmowani uczestnicy z gmin do 100 tys. mieszkańców). Każdy zespół powinien składać się z lidera i dwóch osób, które lider planuje zaangażować we wdrażanie  działań na rzecz ochrony środowiska i klimatu. 

Zgłoszenia przyjmujemy do 8 marca 2021 r. za pośrednictwem formularza rekrutacyjnego.
Liderki i liderzy wybranych zespołów zostaną zaproszone/zaproszeni do udziału w rozmowie kwalifikacyjnej online.

FORMULARZ REKRUTACYJNY

Przed zgłoszeniem do udziału w programie odpowiedz sobie na kilka pytań: 

1. Czy interesujesz się tematem ochrony klimatu i środowiska oraz jesteś przekonany/przekonana o tym, że jest on ważny? 
2. Czy gospodarka odpadami, lokalna retencja, walka z suszą i podtopieniami, jakość powietrza oraz lokalna emisja to wyzwania, wokół których koncentrujesz lub chciałbyś/chciałabyś skoncentrować swoje działania? 
3. Czy jesteś otwarta/otwarty na podnoszenie wiedzy w zakresie ww. tematów, a nawet zmianę swoich dotychczasowych praktyk, tak aby przyczynić się do ochrony klimatu i środowiska? 
4. Czy dobrze znasz gminę, w której działasz? 
5. Czy bez trudu będziesz w stanie zbudować zespół osób współuczestniczących w szkoleniach i późniejszych działaniach, które będą Twoim wsparciem i na których możesz polegać? (powinieneś/powinnaś móc wskazać przynajmniej 2 osoby).

Jeśli na wszystkie pytania odpowiedziałeś/odpowiedziałaś twierdząco – zgłoś się już dziś!

Kryteria uczestnictwa w projekcie:

Do udziału w programie zaproszeni zostaną liderzy którzy: 

1. są zdeterminowani, aby prowadzić w swoich społecznościach działania na rzecz mitygacji zmian klimatu i ograniczania degradacji środowiska, 
2. znają wyzwania swoich społeczności i są one zbieżne z 3 ścieżkami tematycznymi programu,
3. posiadają realną możliwość kreowania zmian w swojej społeczności. 

Dodatkowymi kryteriami wyboru będzie różnorodność geograficzna uczestników oraz preferowana przez nich ścieżka tematyczna. 

Zespół programu „Zielony Lider”

Maria Wiśnicka – koordynatorka projektu i opiekunka ścieżki: Poprawa jakości powietrza i ograniczania emisji gazów cieplarnianych
Judyta Łuczyńska – koordynatorka ds. organizacji i komunikacji i opiekunka ścieżek: Rozwiązania błękitno-zielonej infrastruktury – lokalna retencja i przeciwdziałanie suszy oraz Zrównoważona gospodarka odpadami
Tomasz Bergier – ekspert Fundacji Sendzimira ds. błękitno-zielonej infrastruktury
Agnieszka Czachowska – trenerka Fundacji Sendzimira, architektka, certyfikowana facylitatorka metody VISIS
Karolina Maliszewska – specjalistka ds. szkoleń Fundacji Sendzimira, certyfikowana facylitatorka metody VISIS

Inni eksperci prowadzący poszczególne ścieżki tematyczne.

Rada doradcza programu „Zielony Lider”  

1. Przemysław Radwan – Fundacja Szkoła Liderów 
2. Izabela Zygmunt – Polska Zielona Sieć
3. Agnieszka Warso-Buchanan – Client Earth/Prawnicy dla Ziemi  
4. Tomasz Pezold-Knezevic – WWF Polska 
5. dr hab. Iwona Wagner – Uniwersytet Łódzki 
6. Artur Lorkowski – Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska
7. Łukasz Pawlik – Zarząd Zieleni Miejskiej w Krakowie 

Szczegółowych informacji udzielają:

Fundacja Sendzimira
tel.: 695 849 862
Maria Wiśnicka
mail: [email protected]
Judyta Łuczyńska
mail: [email protected]

Pilotażowe przedsięwzięcie „Zielony Lider” jest finansowane w ramach Programu „Monitorowanie, Ewaluacja i Analizy (MEVA) 2021-2022” Polsko-Amerykańskiej Fundacji Wolności.